Psi nowotwór skóry – mastocytoma

Mastocytoma stanowi jeden z najczęściej atakujących psy nowotworów. Powstaje na skutek złego dzielenia się komórek tucznych – są to takie komórki, które pełnią ważną rolę w tkankach chociażby nerwów i naczyń, głównie tych bliskich powierzchni zewnętrznej (a więc na przykład nos czy skóra). Mają one na calu tworzenie nowych naczyń krwionośnych, naprawdę tkanki oraz bronią organizm przed pasożytami, a w dodatku odgrywają pewną rolę w reakcjach alergicznych. Choć można je odnaleźć w różnych tkankach, to pochodzą ze szpiku kostnego. W środku komórek tucznych pojawiają się ziarnistości bogate w czynniki prozapalne takie jak prostaglandyny, interleukiny, histamina (odpowiedzialną za świąd skóry) lub heparyna. Mogą one odpowiadać za zwiększenie naczyń krwionośnych, również w zakresie ich przepuszczalności. Z tego powodu łatwym staje się postawienie wstępnej diagnozy. Istotny jest też tzw. objaw Darriera – objawia się on czerwonym kolorem lub zmianą wielkości guza po jego podrażnieniu. Wyrzucane bowiem są wtedy ziarnistości z komórek tucznych tworzące masę guza.

Objawy

Mamy do czynienia z dwoma rodzajami tego nowotworu – skórny i układowy. Powszechniej pojawia się ten pierwszy i przybiera różną postać lub lokalizację. Około pięćdziesięciu procent dotyczy okolic kroczowych psa, czterdzieści procent to zmiany na skórze kończyn piersiowych czy miedniczych, a pozostałe dziesięć procent wybiera na cel głowę lub szyję. Zmiany te przypominają krosty, grudki lub guzki podskórne, a w bardziej złośliwych przypadkach dochodzi także do powiększenia węzłów chłonnych.

Objawy zależne są od stadium. Pierwsze stadium to pojedyncza zmiana niełącząca się z przerzutami nowotworu. W kolejnym dochodzi już do przerzutów do węzłów chłonnych oraz ich okolic. Trzecie stadium objawia się dużym guzem rozwijającym się podskórnie lub wieloma zmianami nowotworowymi skóry. Ostatnie stadium to przerzuty do narządów i ogólne rozprzestrzenienie się komórek tucznych, a więc i atak na układ krwionośny.

Odmiana układowa jest złośliwym nowotworem niszczącym układ krwiotwórczy. Można jako objawy zaobserwować apatię, niedokrwistość czy utratę masy ciała, a USG wykazuje zmiany w okolicach wątroby oraz śledziony. Szczególnie zagrożone rasy to bokser, buldog angielski, berneński pies pasterski, labrador, cocker spaniel, sztucery, shar-pei. Problem ten dotyczy przede wszystkim psów w wieku średnim lub starszym (8 do 10 lat).

Diagnoza

Diagnozę przeprowadza się przy użyciu biopsji cienkoigłowej guza lub zmiany skórnej. Można też – co jest pewniejszą metodą – wpierw usunąć guz, a następnie poddać go badaniu histopatologicznemu. Należy szczegółowym badaniem klinicznym wykluczyć lub potwierdzić powiększenie węzłów chłonnych lokalnych i ewentualnie obwodowych. Dobrze będzie także wykonać badania krwi – morfologię oraz biochemię, a także badania ultrasonograficzne jamy brzusznej i rentgenowskie zdjęcia klatki piersiowej.

Leczenie

Jego forma zależy od stadium mastocytomy. Należy operacyjnie usunąć wszystkie guzy na skórze oraz tkance podskórnej oraz zbadać je histopatologicznie w celu określenia stopnia złośliwości oraz wycięcia zmiany i przede wszystkim potwierdzenia diagnozy. W stadiach innych niż pierwszych używa się terapii dodatkowej, żeby ograniczyć chorobę przerzutową. Stosuje się chemioterapię, radioterapię lub terapię celowaną. Większość guzów tego typu u psów dobrze reaguje na chirurgiczne usuwanie, więc należy usuwać budzące niepokój zmiany w jak najszybszym stadium rozwoju.