Przyczyny otyłości u psów

Otyłość to jeden z najczęściej pojawiających się problemów zdrowotnych u psów. Dotyka wszystkich ras, prowadząc do poważnych konsekwencji, a nawet do przedwczesnej śmierci zwierzęcia. Niestety, do pojawienia się tego typu problemów u psów często doprowadzają sami właściciele czworonogów. Wystąpienie otyłości nie zawsze jest jednak związane z niewłaściwą opieką. Tak czy inaczej otyłości zwierząt nigdy nie należy bagatelizować. Okazuje się bowiem, że problem otyłości ma coraz większą skalę. Jakie są przyczyny powstawania otyłości u psów?

Konsekwencje otyłości u psów
Zanim o przyczynach, wspomnijmy pokrótce o tym, do czego może doprowadzić otyłość u naszego czworonoga. Ze względu na konieczność dźwigania na łapach większego ciężaru, u psów z otyłością występują przeciążenia stawów i kręgosłupa. Taki stan może doprowadzić do powstawania kontuzji nawet w czasie codziennych czynności. Poza tym otyłość prowadzi do problemów z układem krążenia – psy z otyłością są o wiele bardziej narażone na przeciążenie i osłabienie mięśnia sercowego. Nieleczona otyłość może doprowadzić do pojawienia się zaburzeń przemiany materii i cukrzycy. Na choroby narażone są także inne układy i narządy ciała: długotrwała otyłość może prowadzić do schorzeń w obrębie układu moczowego, między innymi zwężenia światła przewodów moczowych i zatkania cewki – co w najgorszym wypadku kończy się niemożnością oddawania moczu i bardzo bolesnym pęknięciem pęcherza. Oczywiście nie u każdego psa z otyłością pojawią się aż tak poważne konsekwencje zdrowotne. Jednak bez względu na to właściciele czworonogów powinni poznać przyczyny powstawania otyłości.

Czym jest otyłość?
Otyłość u psów, tak jak w przypadku otyłości u ludzi, jest poważnym problemem zdrowotnym. Przyjmuje się, że otyłość zaczyna się w momencie, gdy waga psa przekracza o 20% optymalną wartość wagi zdrowego zwierzęcia. Z punktu widzenia medycznego otyłość definiowana jest jako stan patologiczny związany z odkładaniem się nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej, prowadzący do zwiększenia masy ciała. Konsekwencją zwiększonej ilości tkanki tłuszczowej jest wystąpienie problemów zdrowotnych. 

Diagnoza
Zdiagnozowanie otyłości u psa najczęściej odbywa się przy użyciu wskaźnika BCS. To technika powszechnie stosowana w weterynarii. W tym przypadku zastosowanie ma trzystopniowa skala, w której uwzględnia się trzy stany: nadwagę prostą, nadwagę oraz otyłość. Nadwaga prosta dotyczy psów, u których masa ciała przekroczyła prawidłową wartość o 9%. O nadwadze mówi się w chwili, gdy masa ciała zwierzęcia jest o 10% - 19% wyższa niż waga prawidłowa. Natomiast w momencie, gdy masa ciała przekracza 20%, diagnozowana jest już otyłość. 

Przyczyny otyłości
Generalnie przyczyny otyłości u psów podzielić można na pierwotne i wtórne. Wbrew powszechnej opinii brak aktywności fizycznej i przekarmianie to nie jedyne powody pojawienia się nadmiernej masy ciała. Oprócz nich występuje jeszcze cały szereg innych czynników. Jednakże, niestety, najczęstszą przyczyną otyłości u psów są sami właściciele.

Otyłość pierwotna
To najczęściej spotykany typ otyłości u psów. Jest konsekwencją połączenia czynników genetycznych i nieprawidłowych nawyków opiekunów w stosunku do czworonogów. Ten rodzaj otyłości pojawia się w efekcie nadmiernej podaży energetycznej. Innymi słowy, pies przyjmuje więcej energii, niż jest w stanie wykorzystać. Niespożytkowana energia zostaje odłożona w ciele zwierzęcia w postaci coraz większej tkanki tłuszczowej. Największym problemem jest w tym przypadku po prostu przekarmianie. Opiekunowie podają psu zbyt dużą ilość pokarmu w mniemaniu, iż skoro pies chętnie je, to widocznie jest głodny – co nie jest zgodne z prawdą. Właściciele często dokarmiają swojego pupila przy stole, co również nie powinno mieć miejsca. Problemem jest także podawanie zbyt kalorycznych karm (zawierających za dużo tłuszczów i węglowodanów), których zwierzę nie jest w stanie spalić podczas aktywności fizycznej. Z niewłaściwym karmieniem często wiąże się także brak wystarczającej ilości ruchu. Innymi przyczynami pierwotnymi jest wiek zwierzęcia (starsze psy mają większe predyspozycje do otyłości, ponieważ ich metabolizm przebiega znacznie wolniej niż u młodych osobników) i przyjmowanie niektórych rodzajów leków (np. leków przeciwzapalnych i antykoncepcji hormonalnej). Na pojawienie się otyłości narażone są też niektóre rasy, np. jamnik, cocker spaniel, beagle, retriever czy owczarek szetlandzki. 

Otyłość wtórna
Powstawanie otyłości wtórnej u psów wiąże się z zaburzeniami hormonalnymi występującymi w przebiegu niektórych chorób. Na pojawienie się tego rodzaju otyłości narażone są zwłaszcza psy chorujące na cukrzycę, nadczynność kory nadnerczy, niedoczynność tarczycy i inne zaburzenia endokrynologiczne, zaburzenia podwzgórza, niedoczynność przysadki i akromegalię. Otyłość wtórna może wystąpić również po zabiegu sterylizacji i kastracji, ponieważ brak hormonów płciowych wpływa na spowolnienie metabolizmu. Psy po takich zabiegach muszą przyjmować specjalnie zbilansowaną karmę, o czym niestety zapominają ich opiekunowie, podając czworonogom zbyt wysokoenergetyczne karmy.